ต่อมา ขอบเขตของงานความร่วมมือกับต่างประเทศขยายตัวมากขึ้น คณะกรรมการฯ จึงได้รับการพิจารณายกฐานะขึ้นเป็นกรมวิเทศสหการ สังกัดกระทรวงพัฒนาการแห่งชาติในปี พ.ศ. ๒๕๐๖ ได้มีพระราชบัฐฐัติปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. ๒๕๐๖ ให้ไว้ ณ วันที่ ๔ พฤษภาคม ๒๕๐๖ ให้จัดตั้งกระทรวงพัฒนาการแห่งชาติ โดยมีกรมวิเทศสหหการเป็นส่วนราชการในสังกัด และวันที่ ๑ ตุลาคม ๒๕๑๕ โอนไปสังกัดสำนักนายกรัฐมนตรี โดยในขณะนั้น บทบาทหน้าที่ของกรมวิเทศสหการคือ เป็นตัวแทนของรัฐบาลไทยในการบริหารงานรับและให้ความร่วมมือทางเศรษฐกิจและวิชาการระหว่างรัฐบาลไทยกับรัฐบาลต่างประเทศ องค์การระหว่างประเทศ องค์การต่างประเทศ โดยจะเน้นการรับความช่วยเหลือจากต่างประเทศ

           ปี ๒๕๔๕ ประเทศไทยได้มีการปฏิรูประบบราชการทั้งระบบ  จึงได้ให้ยุบกรมวิเทศสหการ และโอนกิจการ อำนาจหน้าที่ ทรัพย์สิน อัตรากำลัง และอื่น ๆ ไปเป็นส่วนราชการของกระทรวงการต่างประเทศ เนื่องจากมีภารกิจด้านให้ความช่วยเหลือแก่ต่างประเทศตามนโยบายและยุทธศาสตร์ของรัฐบาล ซึ่งเป็นไปตามพระราชบัญญติปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. ๒๕๔๕ แต่อย่างไรก็ตาม โดยที่ประเทศไทยต้องยึดมั่นปฏิบัติตามพันธกิจที่ประเทศไทยต้องดำเนินการตามข้อผูกพันระหว่างประเทศตามวาระโลก (Global Agenda) ประเด็นที่ประชาคมนานาชาติกำหนด (Global Issues) และนโยบายของรัฐบาลด้านการต่างประเทศมุ่งเน้นความร่วมมือเพื่อการพัฒนาระหว่างประเทศ โดยเฉพาะกับประเทศเพื่อนบ้าน  ซึ่งจำเป็นต้องมีหน่วยงานที่ทำหน้าที่ในการบริหารความร่วมมือเพื่อการพัฒนา ดังนั้น เมื่อวันที่ ๑๗ ตุลาคม ๒๕๔๗ ได้มีพระราชกฤษฏีกา จัดตั้ง “สำนักงานความร่วมมือเพื่อการพัฒนาระหว่างประเทศ” พ.ศ. ๒๕๔๗ โดยเป็นส่วนราชการในกระทรวงการต่างประเทศ มีภาระหน้าที่ในการปฏิบัติราชการเกี่ยวกับการบริหารความร่วมมือระหว่างประเทศ เพื่อพัฒนาด้านเศรษฐกิจ  สังคม วิชาการ ตลอดจนส่งเสริมการวิจัย การเผยแพร่ และการฝึกอบรม โดยร่วมมือกับต่างประเทศหรือองค์กรต่างประเทศ เพื่อให้เกิดการพัฒนาทั้งภายในประเทศและต่างประเทศ